پایتخت ژاپن نزدیک به ۱۳ میلیون جمعیت دارد، ولی جالب اینجاست که قیمت زمین در طی دوازده سال در مقایسه با دیگر ابرشهرهای جهان مانند لندن و سانفرانسیسکو تغییر چندانی نداشته است. از آنجا که عرضه زمین ثابت است و در توکیو تقریبا زمین خالی پیدا نمی شود، شاید حدس بزنید دلیل این پدیده کاهش جمعیت توکیو است، ولی چنین نیست. نرخ رشد جمعیت این شهر هم در حدود لندن و سانفرانسیسکو است.

 

بالا رفتن قیمت و هزینه مسکن تبعات اجتماعی نیز دارد و بر نابرابری ها می افزاید.  توزیع ثروت به سود برخوردارها می شود و به ویژه کیفیت زندگی جوان ها کاهش می یابد. اگر بخواهیم از یک تشبیه استفاده کنیم، مانند آنچه در ایران می بینیم، به نوعی زنده کردن مناسبات ارباب و رعیتی است. اما دلیل توفیق ژاپنی ها چیست؟ دو عامل را ذکر کرده اند: یکی اهمیت اساسی حقوق مالکیت در ژاپن است که حتی در قانون اساسی هم به عنوان اصلی غیرقابل خدشه تاکید شده است، سیاست “چاردیواری اختیاری” برقرار است، هیچکس نمی تواند شما را وادار به فروش ملک تان کند و مداخله شهرداری ها بسیار محدود است.

 

اما این به تنهایی کافی نیست، عامل اصلی سیاست “مقررات زدایی” است، گفته شده است از ۱۹۸۶ تا ۱۹۹۱ حباب مسکن بزرگی به وجود آمد و پس از آن بود که دولت برای عادی شدن اوضاع تصمیم گرفت مقررات را تا اندازه زیادی کاهش دهد و فرایند صدور مجوز ساخت را سرعت بخشد. محدودیت های ارتفاع برداشته شد و دیگر نیازی به در نظر گرفتن فضاهای عمومی و محدودیت ها در محاسبات و نقشه ها نبود و سازندگان می توانستند در فضای بیشتری ساخت وساز کنند و مجوزها بسیار سریعتر صادر می شدند. گفته شده است توکیو شهری است که گویی دائم در حال بازسازی است. برخی مقامات معتقدند اگر اصلاحات بعد از حباب نبود وضعیت توکیو تفاوتی با شهرهایی مانند لندن نداشت؛ لندن در طی ۲۰ سال بیش از ۴۰۰ درصد رشد قیمت را تجربه کرد!

 

متن اصلی