در کشورهای اقتدارگرا همیشه این دغدغه وجود دارد که چطور میان نوآوری های رشدافزا (که نیازمند یک جامعه باز و آزادی هستند) با پارانویای همیشگی دولتی ها توازن برقرار کنیم. به زبان دیگر، این دولت ها باید اجازه دهند جامعه آزمون و خطا کند تا نوآوری در اقتصاد را شاهد باشیم ولی در این صورت هم به نظرشان دیگر سنگ روی سنگ بند نمی شود و خرابکارها! قدرت می گیرند.

چین در مواجهه با تکنولوژی های جدید با چالشی مشابه روبه روست، اوایل در مورد اینترنت تصور می شد که نمی توانند از پس کنترل آن بربیایند ولی امروز می بینیم که ظاهرا توانستند؛ فیلترینگ شدید پلتفرم های خارجی و سانسور شدید داخلی ها موفق بوده است. از شرکت های بزرگ مثل علی بابا و تنسنت (همان مالک وی چت) زهرچشم گرفته اند تا خلاف منویات حزب عمل نکنند. حالا اما هوش مصنوعی مُد شده است و چینی ها به دنبال کنترل آن هستند تا مبادا محتوای خرابکارانه! به گوش ملت برسد. چت جی پی تی که فیلتر شده است و پلتفرم های داخلی مشابه را هم مجبور به ثبت دقیق الگوریتم ها و داده های مرتبط کرده اند.

ظاهرا دستورالعمل ها و راهنمایی برای حفظ «ارزش های سوسیالیستی» و به چالش نکشیدن قدرت دولت فخیمه چین هم صادر شده است تا محتوای نامناسب پیشنهاد ندهند. مثلا اگر در نرم افزارهای هوش مصنوعی در مورد شخص شی جی پینگ بپرسید جوابی نمی گیرید! کسی هم خلاف کرد که حسابش با کرام الکاتبین است. دنبال این هستند که یک هوش مصنوعی کمونیست تحویل بدهند که دشمنان خلق را خوشحال نکند!

به این ترتیب هوش مصنوعی وقتی با مصرف کننده عادی و شهروندان سروکار دارد به شدت محدود و مهار شده است. اما در استفاده های تجاری و شرکتی از هوش مصنوعی راه را باز گذاشته و سرمایه گذاری های سنگینی انجام داده اند (یک نمونه صندوق سرمایه گذاری در هوش مصنوعی شنزن با ارزش ۱۴ میلیارد دلار که به طور در سرمایه گذاری در حوزه امنیت داده های شرکتی فعال می کند). اما این نرم افزارها باید از داده های مناسب (شرکتی) یاد بگیرند تا به کارایی مناسب برسند! این داده ها هم داخل شرکت هاست، برای دسترس پذیرتر کردن آنها «بورس داده» راه انداخته اند. در این بورس ها، داده های شرکت ها در حوزه های مختلف (مثلا میزان مصرف برق و انرژی و دیگر جزئیات فنی برای ارزیابی واقعی تر اقتصاد) را به محصولات اطلاعاتی استاندارد تبدیل می کنند و به فروش می گذارند؛ این طور ببینید که حتی شرکت های کوچک هم می توانند از داده های غول های تکنولوژی استفاده کنند و دیگر آنها برتری اطلاعاتی قبلی را ندارند.

امروز حدود ۵۰ تا از این بورس ها در چین داریم! بامزه اینجاست که حتی اطلاعات پرستاران و پزشکان و تخت های بیمارستانی هم به فروش می رسد که به شرکت های خدمات پزشکی و دارویی در تصمیم گیری کمک می کنند، حتی می توانید «داده ها» را وثیقه بگذارید و وام بگیرید. بحث ارزشگذاری داده های شرکت ها هم داغ است و اینکه در ترازنامه شرکت ها هم بیاید! اما این هم چالش های خودش را دارد وقتی داده ها را به بازار می سپاری شاید به دست امریکایی ها بیفتد که این برای چینی ها به معنای خطرات جدی امنیت ملی است، بماند که با تمام مراقبت ها خطر نشت داده های حساس! همیشه وجود دارد؛ وقتی در جعبه پاندورا را باز می کنی خیلی نمی توانی عاقبت کار را پیش بینی کنی. همین تعارض میان نوآوری و امنیت پیشرفت هوش مصنوعی در حوزه تجاری را هم کند می کند و باید نشست و دید چه می شود، والله اعلم.