چند روزی است داستانی در همین تلگرام زیاد دست به دست می شود که یک بازنشسته اماراتی به رادیو عجمان زنگ می زند که حقوق ماهی 10هزار درهم (حدود 2700 دلار یا 33 میلیون تومان وجه رایج این مملکت) کفاف امورش را نمی دهد و شروع به درددل می کند؛ گوینده رادیو هم طرف را دست می اندازد. نیم ساعت بعد از دفتر شیخ محمد به راشد حاکم امارات متحده عربی زنگ می زنند و بعد از دستور به اخراج گوینده به دلیل تمسخر آن بازنشسته، فرمان به رفع احتیاجات او طی 24 ساعت می دهند.
روز بعد هم طرف را به مجلس وزرا دعوت می کنند و بودجه ای 11 میلیارد درهمی (حدود 3 میلیارد دلار) را برای تامین حوایج بازنشستگان تصویب می کنند؛ بازنشسته فوق الذکر هم مدیر بازرسی امور بازنشستگان می شود و در پایان هم شیخ محمد به وزرایش می گوید وقتی یک هموطن درد می کشد، کل دولت باید تکان بخورد!
در واقع با تماس یک شهروند خجسته دل با رادیو، چیزی نزدیک به یک ششم کل بودجه امارات (60 میلیارد درهم در 2019) برای تحبیب قلوب بازنشستگان تصویب می شود؛ طرف پستی می گیرد و البته پند اخلاقی ماجرا هم هست که درد یک هموطن یعنی باید دولت تکان بخورد، آن هم چه تکان خوردنی!
معلوم نیست این سه میلیارد اضافی قبلا کجا بوده، جایی که فقط برای یک فقره گله گذاری رادیویی 3 میلیارد دلار پول به باد می دهند؛ بیشتر قبیله است تا دولتی که باید از غم شهروندش تکان بخورد! از قرار اصل پایه ای اقتصاد یعنی کمیابی هم باد هواست؛ ثروت از آسمان می بارد و فقط کافی است اراده کنیم کجا خرجش کنیم؛ منظور از تکان خوردن دولت هم خیلی روشن نیست، یعنی پولی به فقرا و ضعفا بدهد؟ حالا که اینقدر گشاده دست است چرا مثلا 6 میلیارد دلار ندهد که رضایت رعیت بیشتر حاصل شود؟ راستی این دولتی که قرار است تکان بخورد مایه از کجا می آورد؟ جز آنست که باید پول عمومی را صرف این کار کند؟ اگر چنین پولی زیر دشکچه دولت موجود است، چرا فکر نکنیم می شود آن را صرف کار بهتری مثل بهبود زیرساخت ها کرد؟ راستش از دولتی که چنین بی محابا هزینه می کنید بیشتر باید ترسید تا تحسینش کنیم.
اجازه دهید عرض کنم چنین داستان هایی بیشتر از جنس تبلیغ رعیت پروری است تا آنچه که از یک دولت مدرن انتظار داریم؛ چنین سوژه های شاید به کار داستان گفتن از جهال قدیم و عیاران و لوطی ها بیاید، ولی بعید است بتوان با چنین اقداماتی گروه های بزرگی انسانی را سامان داد؛ قضیه تکان خوردن دولت بیش از لوطی گری و فتوت به عقلانیت و استواری دم و دستگاهش بر می گردد، با نگاه قبیله ای و رعیت پروری نمی شود امور 80 میلیون ادم را رتق و فتق کرد، همانطور که در دولت مهرورزی قشون کشی اهالی دولت به این یا آن استان و عکس یادگاری گرفتن نسبتی با “مملکت داری” مدرن نداشت.
آن حضرت زمانی فرمود؛ “تلاش برای به کار بردن قواعدی همچون نوع دوستی و وابستگی مشترک که مختص گروه های سنتی است، برای نظم گسترده همکاری اجتماعی که در آن میلیون ها نفر از افراد تعامل و همکاری می کنند و هیچ وقت همدیگر را نمی شناسند، تنها تلاشی است برای محو تمدن و بازگشت به اقتصادسنتی معاش محور”. خلاصه درست است که اوضاع خوب نیست، ولی گوش به افسانه هم ندهید، دنیا دنیای کمیابی هاست و همیشه نیازهای انسان از منابع در دسترسش بیشتر است، در این میان فتوت و جوانمردی البته بد نیست، ولی بیشتر از آن خرد و تدبیر شرط است، والله اعلم.